Lasersnijden is bij uitstek een techniek die zich goed leent voor extreem precies werk. Bij iedere techniek heb je echter te maken met toleranties. Als maatvoering of passing erg nauw komt, is het handig om te weten waar je rekening mee moet houden.
Toleranties van de machines
Tolerantie in maatvoering (machines): verwaarloosbaar
Laserbeest werkt met de beste machines die er op de markt zijn. Toleranties in maatvoering zijn zó klein dat ze eigenlijk verwaarloosbaar zijn. Bij onze meest gebruikte machines is de theoretische tolerantie +/- 0,1mm over het gehele werkveld. De stapgrootte is 5µm, de herhaalnauwkeurigheid 15µm. Ons advies: vergeet deze waarden snel weer, maar houdt wel rekening met de dikte van de snede. Deze is dan relevanter als het heel nauw luistert.
Tolerantie in maatvoering (dikte lasersnede): ca 0,2mm
Bij het snijden brandt de laserstraal door het materiaal heen. Bij dikke of harde materialen moet de straal er met veel vermogen of met weinig snelheid doorheen branden. Hierdoor wordt meer materiaal verbrand dan bij een materiaal waar de laser zo doorheen fietst. Daarnaast reageren materialen verschillend op de laserstraal: kunststoffen sublimeren, koolstofhoudende materialen zoals hout en karton, verbranden (vandaar de verkleurde kopse kant).
Over het algemeen kan je 0,2mm aanhouden als gemiddelde voor de dikte van een snede. Bij 8mm acrylaat kan deze wat dikker uitvallen, ca 0,3mm, bij dun karton zal deze iets minder zijn, zeg 0,1mm. Dunner of dikker dan dat zal niet voorkomen.
Tolerantie in dikte graveerlijn: ca 0,1mm
Graveerlijnen hebben bij Laserbeest een vaste breedte van 0,3mm. Houdt er echter rekening mee dat hier ook een tolerantie inzit van 0,1mm. Als je een dikkere lijn wil in een zelf gekozen breedte dan kan dit trouwens ook, maar dan moet deze als graveervlak worden getekend en uitgevoerd. Dit kost wel meestal wel veel meer lasertijd. Als je het verschil tussen een graveerlijn en een graveervlak wil zien, bekijk dan de pagina ‘Introductie lasersnijden’.
Tolerantie in haaksheid van de snede: minimaal
Een lasersnijsysteem is een optisch systeem. De straal bereikt via spiegels en een lens het punt waar hij zijn werk moet doen. Hij convergeert naar het materiaaloppervlak toe (of nèt in het materiaal) en divergeert dan weer. Dat betekent dat een snede per definitie nooit 100% perfect haaks is. In de praktijk merk je daar gelukkig zelden of nooit iets van. Bij dikkere materialen zal je het eerder kunnen meten dan bij dunne materialen.
Toleranties van materialen
Tolerantie in materiaalafmetingen: 5mm rondom
Wij stellen als regel dat je met je lasersnijwerk 5mm afstand rondom naar de rand van de plaat moet aanhouden. Dat betekent dat je bij een plaat van 900x600mm een werkveld van 890x590mm overhoudt. We doen dat vanwege drie redenen.
- In de ruwe plaatmaten van onze materialen kan wat verschil zitten.
- Bij houten platen kunnen er ook nog wel eens wat kleine splintertjes vlak langs de rand van de plaat zitten, waar je op deze manier geen last van hebt.
- En ten slotte positioneren wij de platen in de machine handmatig en daarbij hebben we ook graag nog wat marge.
Tolerantie in materiaaldikte: zie materialenpagina, let op bij acrylaat!
In diktes van materialen zit ook altijd een tolerantie. Hoe groot deze tolerantie is, hangt af van het productieproces van het materiaal. Op onze materialenpagina’s kan je bij ieder materiaal de bijbehorende diktetolerantie vinden.
Karton en hout hebben een relatief kleine diktetolerantie. Laserbeest koopt speciaal gekalibreerd hout in, om hier zo weinig mogelijk last van te hebben.
Acrylaat heeft een relatief grote diktetolerantie. De waarden op de materialenpagina zijn vrij extreem, in de praktijk worden deze zelden gehaald, maar er moet in de ontwerpfase wel rekening mee gehouden worden. Dit is een vervelende, maar inherente, eigenschap van gegoten acrylaat. Voor transparant helder acrylaat (niet voor de andere types) is er een alternatief: geëxtrudeerd acrylaat. Dit heeft een kleinere diktetolerantie maar moet speciaal besteld worden en gravures worden er minder mooi op. Neem contact op voor mogelijkheden.
Ontwerpen met toleranties
Strakke passingen
De meeste vragen en problemen als het gaat over toleranties spelen op als er zeer strakke of zelfs klemmende passingen gemaakt moeten worden. Een typisch voorbeeld is heel simpel: een uitstekende nok die in een uitgesneden gat komt. In eerste instantie raadden wij af te proberen om dit soort passingen zo strak te maken dat ze flink klemmen. Simpelweg omdat het risico erg groot is dat ze té strak worden en dan niet passen.
- Maak de verbinding niet té strak en gebruik waar nodig een beetje lijm.
- Als je een assemblage wil zonder lijm, denk dan na over een slimme verbinding, waarbij je geen last hebt van de grootste toleranties, zoals de diktetolerantie van acrylaat. Je kan ook nadenken over verbindingen met hulpstukken om dit te bereiken.
- Als je toch de grenzen opzoekt, maak dan eerst een test van de passing.
Aansluitende werkstukken
We krijgen vaker projecten waarbij platen naast elkaar één geheel moeten vormen. Bijvoorbeeld bij landschapsmaquettes die te groot zijn om uit één plaat te halen. Om te zorgen dat alles perfect aansluit, is het belangrijk dat de buitenrand van ieder deel ook lasergesneden wordt. Op die manier heb je geen last van de toleranties in materiaalafmetingen (zie hierboven) en kan je tot de buitenrand van je plaat werken met andere snijlijnen of gravures.
Neem contact op en vraag vrijblijvend een offerte aan.
"*" geeft vereiste velden aan